Kamu terimleri, kamu yönetimi, devlet işleyişi, hukuk ve kamu hizmetleri ile ilgili kullanılan özel kavramları ve terminolojiyi kapsar. Bu terimler, kamu sektörünün anlaşılması ve etkili bir şekilde yönetilmesi için temel teşkil eder. İşte en yaygın kullanılan bazı kamu terimleri:
- Kamu Yönetimi: Devletin ve kamu kurumlarının yönetim işlemlerinin tümünü ifade eder.
- Bütçe: Kamu hizmetlerinin finanse edilmesi için devletin belirli bir dönemde yapmayı planladığı gelir ve giderlerin tahminidir.
- Vergi: Kamu hizmetlerinin finansmanında kullanılmak üzere bireylerden ve kuruluşlardan devlet tarafından zorunlu olarak alınan paradır.
- Kamu Hizmeti: Kamunun genel yararına sunulan hizmetlerdir (eğitim, sağlık, ulaşım vb.).
- Kamu Politikası: Kamu otoriteleri tarafından belirli bir amaç doğrultusunda oluşturulan ve uygulanan prensip ve yönergelerdir.
- Yasama: Yasaların oluşturulması ve değiştirilmesi işlevidir.
- Yürütme: Yasaların uygulanması ve idari işlerin yönetilmesidir.
- Yargı: Yasaların yorumlanması ve uygulanmasının denetlenmesidir.
- Merkezi Yönetim: Devletin genel idaresini ifade eder ve genellikle başkentte yer alan merkezi hükümet organlarından oluşur.
- Yerel Yönetim: Belirli bir bölge veya yerel topluluğun idaresi için kurulan kamu otoriteleridir.
- Kamu Maliyesi: Devletin ve kamu kurumlarının gelir ve giderlerinin yönetimiyle ilgili bilim dalıdır.
- Denetim: Kamu kaynaklarının ve faaliyetlerinin yasalara uygunluğunun, ekonomikliğinin ve etkililiğinin denetlenmesi işlemidir.
- Sayıştay: Kamu harcamalarının denetlenmesiyle görevli yüksek denetim kurumudur.
- Ombudsman (Kamu Denetçisi): Vatandaşların kamu hizmetleriyle ilgili şikayetlerini inceleyen ve tavsiye kararları veren bağımsız bir kurumdur.
- Kamu İhalesi: Kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin satın alınması sürecidir.
- E-devlet: Kamu hizmetlerinin elektronik ortamda sunulmasıdır.
- Kamu Görevlisi: Devlet adına görev yapan ve kamu hizmetlerini yerine getiren kişilerdir.
- Anayasa: Bir devletin temel yasasıdır ve devletin yönetim biçimi, organlarının yapısı ve işleyişi ile temel hak ve özgürlükleri düzenler.
Bu terimler, kamu sektörünün temel kavramlarını ve işleyişini anlamak için önemli bir başlangıç noktasıdır.
